این مقاله توسط تیم زوم ارز تهیه شده‌است. در صورتی که قصد دسترسی به اطلاعات تخصصی در حوزه ارزهای دیجیتال و بلاکچین را دارید، لطفاً به پایگاه خبری و آموزشی ما سر بزنید.
مقدمه
رسانه‌های اجتماعی نقش قابل توجهی در ارتباطات و تعاملات روزانه ما بالاخص در عصر دیجیتال دارند. بر اساس آمار، بیش از ۵۰ درصد جمعیت جهان به رسانه‌های اجتماعی دسترسی دارند. اما کنترل متمرکز مشکلات متعددی مانند نقض داده‌ها، قطع شدن سرورها، پلتفرم‌زدایی، سانسور و نقض حریم خصوصی را به وجود آورده‌است. دنیایی را تصور کنید که در آن بتوانید تفکرات و ایده‌های خود را بدون ترس از سانسور و حذف محتوا به اشتراک بگذارید. دنیایی که در آن داده‌های شما را جمع‌آوری نمی‌کنند و به تبلیغ‌کنندگان نمی‌فروشند، بلکه داده‌هایتان امن و خصوصی نگهداری می‌شوند. این همان وعده رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز است.
در این مطلب، تیم ما تلاش دارد تا به بحث در مورد موضوعات مختلف پیرامون شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز بپردازد. در اینجا می‌آموزید که رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز چیست، چه تفاوتی با رسانه‌های اجتماعی متمرکز دارد، ویژگی‌های کلیدی این دست شبکه‌های اجتماعی کدامند و به‌علاوه، ۷ شبکه اجتماعی غیر متمرکز معروف معرفی خواهند شد.
شایان‌ذکر است که شما می‌توانید با سرویس‌های ما در سایت زوم ارز آشنا شوید.
- مقایسه قیمت صرافی‌های ارز دیجیتال
- بهترین ایردراپ های ارز دیجیتال
- ماشین حساب ارز دیجیتال
- ماشین حساب ماینینگ
- معرفی بهترین مشاغل در حوزه ارز دیجیتال و بلاکچین
رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز چیست؟
رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز جایگزینی منبع باز و مبتنی بر شبکه بلاکچین برای رسانه‌های اجتماعی سنتی مانند فیس‌بوک، توئیتر، یوتیوب و غیره هستند. شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز بر روی سرور یا نودهای مستقل میزبانی می‌شوند و از ارتباط همتا به همتا (P2P) استفاده می‌کنند. این بدان معنا است که شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی این دست شبکه‌ها را کنترل نمی‌کنند. در عوض، کاربران مسئول تصمیم‌گیری‌های حیاتی در رابطه با نحوه عملکرد رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز هستند.
اگر با ارزهای دیجیتال آشنا هستید، احتمالاً به واژه «تمرکززدایی» برخورده‌اید. در فرآیند تمرکززدایی از فناوری بلاکچین بهره گرفته‌می‌شود. این به کاربران شبکه‌های اجتماعی اجازه می‌دهد که از شبکه‌ای امن‌تر و شفاف‌تر و عاری از مرجع مرکزی یا نقطه شکست بهره ببرند. شما می‌توانید به شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز همانند دسترسی به اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (dApps) دسترسی داشته‌باشید. علاوه بر این، پلتفرم‌های اجتماعی غیر متمرکز امن‌تر و شفاف‌تر بوده و همچنین، در مقابل حملات آنلاین و سانسور مقاوم هستند.
رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز از فناوری بلاکچین برای ذخیره‌سازی و مدیریت داده‌ها و فعالیت کاربر در شبکه‌های غیر متمرکز به‌جای سرورهای مرکزی استفاده می‌کنند. به‌عبارت دیگر، آن‌ها به‌گونه‌ای طراحی‌شده‌اند که بدون مرجع مرکزی یا کنترل متمرکز عمل کنند. به‌جای وابستگی به یک شرکت یا سازمان واحد برای میزبانی و مدیریت پلتفرم، پلتفرم‌های غیر متمرکز از یک شبکه توزیع‌شده از رایانه‌ها برای ذخیره‌سازی و مدیریت داده‌ها استفاده می‌کنند.
به این ترتیب کاربران شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز می‌توانند کنترل بیشتری روی داده‌ها و حریم خصوصی خود داشته‌باشند، زیرا ماهیت غیر متمرکز این پلتفرم‌ها بدان معنا است که داده‌های کاربر در یک مکان مرکزی ذخیره نمی‌شود که پلتفرم یا اشخاص ثالث بتوانند به آن دسترسی داشته‌باشند.
همچنین، شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز اغلب از ارزهای دیجیتال یا توکن‌ها به‌عنوان وسیله‌ای برای پاداش دادن به کاربران به‌خاطر فعالیت آن‌ها در پلتفرم استفاده می‌کنند. این می‌تواند شامل تولید و به اشتراک‌گذاری محتوا، گزینش و بازبینی محتوا یا صرفاً تعامل با پلتفرم باشد. باید اشاره کنیم که مزیت شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز به همین جا ختم نمی‌شود. معرفی جدیدترین ایردراپ های ارز دیجیتال یکی از مباحثی است که در بسیاری از شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز دست به‌دست می‌شود.
مقایسه شبکه‌های اجتماعی متمرکز و غیر متمرکز
رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز از جهات مختلفی با رسانه‌های اجتماعی متمرکز تفاوت دارند. در اینجا به چند تفاوت کلیدی بین آن‌ها اشاره می‌کنیم.
نخست، شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز تحت مالکیت یا کنترل یک نهاد واحد نیستند. در عوض، آن‌ها از فناوری‌های غیر متمرکز مانند بلاکچین بهره می‌برند و روی شبکه‌های همتا به همتا (P2P) اجرا می‌شوند. داده‌های مربوط به این نوع پلتفرم‌ها در بین دستگاه‌های بسیاری توزیع‌شده‌اند و روی یک سرور مرکزی ذخیره نمی‌شوند. ساختار غیر متمرکز این پلتفرم‌ها باعث می‌شود که سانسور کردن یا از کار انداختن آن‌ها بسیار دشوارتر باشد، زیرا هیچ نقطه کنترل مرکزی وجود ندارد.
دوم، شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز حفظ امنیت و حریم خصوصی کاربران را در اولویت قرار می‌دهند. از آنجایی که یک نهاد واحد کنترل داده‌ها را به‌دست ندارد، احتمال دسترسی به داده‌های کاربر و سوء استفاده از آن‌ها کمتر است. به‌علاوه، بسیاری از پلتفرم‌های اجتماعی غیر متمرکز از رمزنگاری جهت محافظت از داده‌های کاربر استفاده می‌کنند. این به نوبه خود به کاربران اجازه می‌دهد که کنترل بیشتری روی داده‌های خود داشته‌باشند.
در نهایت، پلتفرم‌های اجتماعی غیر متمرکز اغلب از مدل‌های کسب و کار متفاوتی نسبت به پلتفرم‌های متمرکز استفاده می‌کنند. به‌جای وابستگی به درآمد تبلیغاتی یا درآمد حاصل از فروش داده‌های کاربران، بسیاری از پلتفرم‌های اجتماعی غیر متمرکز از توکن‌ها یا دیگر ارزهای دیجیتال برای کسب درآمد استفاده می‌کنند. به این ترتیب سازندگان این پلتفرم‌ها می‌توانند راه‌های جدیدی برای کسب درآمد از محتوای خود داشته‌باشند.
| ویژگی | شبکه اجتماعی غیر متمرکز | شبکه اجتماعی متمرکز |
| مالکیت و کنترل | استفاده از شبکه‌های همتا به همتا (P2P) | قرار داشتن تحت مالکیت و کنترل یک نهاد واحد |
| مقاومت در برابر سانسور | دشواری در سانسور کردن محتوا یا از کار انداختن شبکه | امکان سانسور کردن محتوا یا از کار انداختن شبکه به‌دلخواه |
| امنیت و حریم خصوصی کاربر | در اولویت قرار دادن امنیت و حریم خصوصی کاربر | امکان در اولویت نبودن امنیت و حریم خصوصی کاربر |
| مدل کسب و کار | استفاده از توکن‌های نیتیو یا دیگر ویژگی‌های بلاکچین برای کسب درآمد | وابستگی به تبلیغات از طریق فروش داده‌های کاربران |
ویژگی‌های کلیدی شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز
از ویژگی‌های کلیدی پلتفرم‌های اجتماعی غیر متمرکز می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
کنترل غیر متمرکز
همان طور که اشاره شد، شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز به‌جای یک نهاد یا سازمان، توسط شبکه‌ای غیر متمرکز از کاربران کنترل و نگهداری می‌شوند. این بدان معنا است که هیچ نقطه مرکزی برای کنترل یا سانسور وجود ندارد و کاربران می‌توانند کنترل بیشتری روی داده‌ها و حریم خصوصی خودشان داشته‌باشند.
مقاومت در برابر سانسور
از آنجایی که رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز به یک نهاد مرکزی وابسته نیستند، سانسور کردن یا از کار انداختن آن‌ها توسط دولت‌ها یا سایر احزاب ثالث خارجی دشوار است. به این ترتیب آن‌ها به ابزاری ارزشمند برای کسانی تبدیل می‌شوند که در کشورهایی با سیاست‌های محدودکننده اینترنت زندگی می‌کنند.
محافظت از حریم خصوصی
شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز اغلب حریم خصوصی کاربران را به‌واسطه فناوری‌های رمزنگاری در اولویت قرار می‌دهند تا از داده‌ها و ارتباطات کاربران محافظت کنند. این امر می‌تواند به جلوگیری از نقض داده‌ها و محافظت از کاربران در مقابل نظارت و ردیابی کمک کند.
مدل کسب و کار مبتنی بر توکن
بسیاری از شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز از توکن‌ها برای تشویق کاربران به مشارکت و تولید محتوا استفاده می‌کنند. به این ترتیب می‌توان جامعه‌ای جذاب‌تر و فعال‌تر ایجاد کرد و به کاربرانی که محتوای ارزشمندی را در پلتفرم عرضه می‌کنند، پاداش داد.
تعامل‌پذیری
شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز اغلب طوری طراحی می‌شوند که بتوانند با دیگر پلتفرم‌های غیر متمرکز تعامل‌پذیری داشته‌باشند. این بدان معنا است که کاربران می‌توانند به تبادل داده بپردازند و به‌شکل‌ی یکپارچه و غیر متمرکز با یکدیگر تعامل داشته‌باشند. به این ترتیب می‌توان اکوسیستمی متصل‌تر و یکپارچه‌تر ایجاد کرد.
معرفی ۷ شبکه اجتماعی غیر متمرکز مشهور
در اینجا ۷ شبکه اجتماعی غیر متمرکز معروف را معرفی می‌کنیم که امتحان کردن آن‌ها خالی از لطف نخواهد بود. همچنین، از این پلتفرم‌ها می‌توان به‌عنوان واسطه‌ای برای معرفی مشاغل در حوزه بلاکچین بهره برد.
Minds
Minds یک پلتفرم رسانه اجتماعی غیر متمرکز بوده که با هدف ارائه بستری بازتر و مقاوم در برابر سانسور راه‌اندازی شده‌است تا بتواند جایگزینی برای پلتفرم‌های بزرگ مثل فیس‌بوک و توئیتر باشد. Minds بر پایه اکوسیستم اتریوم ساخته شده‌است. شما می‌توانید در این پلتفرم اجتماعی برای خودتان نمایه بسازید، محتوا پست کنید و از طریق ویژگی‌هایی مانند Like، Comment و Share با دیگران تعامل داشته‌باشید.
شما می‌توانید با فعالیت‌های ساده‌ای که در شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهید، توکن MINDS به‌دست آورید. به‌عنوان‌مثال، می‌توانید پست بگذارید، پست‌های دیگران را لایک یا دیس لایک کنید، تصویر به اشتراک بگذارید، ویدئو آپلود کرده یا مقاله ایجاد کنید. هر کاری که در این پلتفرم انجام می‌دهید، امتیاز خاصی دارد. و سپس، معادل مجموع امتیازهایی که در یک روز جمع کرده‌اید، پلتفرم به شما توکن پاداش می‌دهد. شما می‌توانید توکن MINDS را در صرافی‌هایی مانند BKEX و Uniswap خرید و فروش کنید.
Blockster
Blockster به‌خاطر فید خبری خود متمایز است و بر فضای وب ۳ تمرکز دارد. این شبکه اجتماعی غیر متمرکز مدعی است که ۲۰۰ میلیون کاربر علاقه‌مند به حوزه ارزهای دیجیتال را از سراسر جهان به‌هم متصل می‌کند. توکن نیتیو این شبکه BXR نام دارد و می‌توانید از آن برای موارد زیر استفاده‌کنید.
- خرید تبلیغات
- خرید NFT و آیتم‌های درون بازی و پرداخت برای دریافت خدمات در بازار Blockster
- استیک کردن
- مشارکت در حاکمیت جامعه
- انعام دادن (Tip) به دیگر تولیدکنندگان محتوا
Blockster فقط به تولیدکنندگان محتوا اجازه می‌دهد که محتوای مبتنی بر بلاکچین منتشر کنند و جامعه کریپتو را قادر می‌سازد تا اخبار پرطرفدار، ایده‌ها، نکات مولد و اطلاعات کلی مربوط به این صنعت را دریافت کنند. علاوه بر این، پروژه‌های ارزهای دیجیتال می‌توانند صفحات شرکتی (مانند لینکدین) ایجاد کنند، کمپین‌های بازاریابی راه بیندازند و پایگاه فعالی برای طرفداران خود ایجاد کنند.
D.Tube
D.Tube یک پلتفرم به اشتراک‌گذاری ویدئو غیر متمرکز است که از سیستم پرونده بین سیاره‌ای (IPFS) استفاده می‌کند. در این پلتفرم، کاربران می‌توانند ویدئوهای خود را بدون وابستگی به سرور مرکزی آپلود کنند و به اشتراک بگذارند. این بدان معنی است که D.Tube در مقابل سانسور مقاوم است و یک نهاد واحد نمی‌تواند آن را از کار بیندازد. برای استفاده از D.Tube، بایستی از مرورگری با پشتیبانی از پروتکل IPFS استفاده‌کنید، مانند مرورگر بریو (Brave) یا افزونه متامسک کروم. سپس، می‌توانید وارد وب‌سایت D.Tube شوید و مانند هر پلتفرم اشتراک‌گذاری ویدیوی دیگری، ویدیوها را مرور کنید یا ویدئوهای خودتان را آپلود کنید.
یک تفاوت کلیدی بین D.Tube و دیگر پلتفرم‌های سنتی اشتراک‌گذاری ویدئو آن است که در این پلتفرم از توکن‌های DTUBE برای پاداش دادن به کاربران استفاده می‌شود. در این پلتفرم خبری از ویدئوهای توصیه شده نیست. در عوض، وقتی کاربران دیگر ویدیوی شما را می‌پسندند و به آن رأی می‌دهند، آن ویدئو به‌اصطلاح وایرال می‌شود و در بین ویدئوهای پرطرفدار قرار می‌گیرد. به‌علاوه، به‌عنوان سازنده، توکن‌های بیشتری به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنید.
Cent
Cent نام خود را از دو واژه incentivization (به‌معنای ایجاد انگیزه) و decentralization (به‌معنای تمرکززدایی) گرفته است. Cent در سال ۲۰۱۷ به‌عنوان یک پلتفرم بدون آگهی راه‌اندازی شد. این پلتفرم به کاربران اجازه می‌دهد که به‌خاطر پست‌ها و نظرات ارزشمند به یکدیگر به‌عنوان پاداش ارز دیجیتال بدهند. این شبیه به اهدای جوایز در Reddit است، با این تفاوت که در اینجا از شبکه بلاکچین استفاده می‌شود. Cent در سال ۲۰۲۰ بازار Valuables را برای توئیت‌ها راه‌اندازی کرد. سه ماه بعد، جک دورسی، مدیرعامل سابق توئیتر، نخستین توئیت توئیتر را از طریق بازار Valuables این پلتفرم به فروش رساند.
Cent به کاربران اجازه می‌دهد که صفحات شخصی سازی شده و سفارشی شده خودشان را داشته‌باشند که به نوبه خود به آن‌ها امکان می‌دهد تا مخاطبان خود را مدیریت کنند. مخاطبان می‌توانند به‌طور مستقیم صفحات مورد علاقه خود را دنبال کنند و در صورت انتشار NFTهای جدید از آن‌ها باخبر شوند. همچنین صفحاتی تحت عنوان Doodles نیز وجود دارند که کاربران می‌توانند با دنبال کردن آن‌ها، NFTهایی را به‌صورت رایگان جمع‌آوری کنند.
آن‌ها همچنین اخیراً قابلیتی را تحت عنوان The Collect Button به پلتفرم خود اضافه کرده‌اند که با تعبیه آن در وب‌سایت خودتان می‌توانید هر چیزی را به NFT تبدیل کنید.
BitClout
BitClout یک پروژه بلاکچین منبع باز مانند بیت کوین با هدف غیر متمرکز کردن شبکه‌های اجتماعی است. فقط کافی است که در این پلتفرم ثبت نام کنید تا توکن شخصی خودتان را دریافت کنید. BitClout با هدف توانمندسازی کاربران شبکه‌های اجتماعی برای کسب درآمد از حضور و نفوذ آنلاین خود راه‌اندازی شده‌است. به‌عنوان‌مثال، اگر شدیداً به پتانسیل آتی یک فوتبالیست یا نوازنده اعتقاد دارید، می‌توانید با خریداری توکن آن فرد از او حمایت کنید. به این ترتیب، با افزایش رتبه‌بندی آن‌ها، شما نیز موفقیت مالی به‌دست خواهید آورد. مانند سایر ارزهای دیجیتال، قیمت این توکن‌ها نیز با عرضه و تقاضا کنترل می‌شود.
به‌طور کلی، BitClout ویژگی‌هایی شبیه به توئیتر دارد. برای مثال، محدودیت ۲۸۰ کاراکتری وجود دارد و شما می‌توانید عکس‌ها و ویدئوهای با حداکثر حجم ۲ مگابایت را آپلود کنید. با وجود این، با BitClout می‌توانید توکن‌های کاربران دیگر را خریداری و آن‌ها را ری توئیت کنید تا از مزایای مالی آن‌ها بهره‌مند شوید.
BitClout یک نمونه اولیه بود که برای تست با بلاکچین DeSo ساخته شد. DeSo یک بلاکچین لایه ۱ است که هدف تمرکززدایی شبکه‌های اجتماعی را دنبال می‌کند. این وب‌سایت اکنون کاربران را به اپلیکیشن Diamond هدایت می‌کند که یک اپلیکیشن غیر متمرکز و منبع باز وب ۳ به سبک توئیتر است.
Flote
Flote یک پلتفرم اجتماعی جامعه‌محور است که بر حفظ حریم خصوصی کاربران و کسب درآمد از محتوا تأکید دارد. شما می‌توانید هر محتوایی را مانند صدا، تصویر، ویدئو یا مقاله به اشتراک بگذارید و از آن کسب درآمد کنید. همچنین امکان پخش زنده نیز در این پلتفرم تعبیه شده‌است. پرداخت‌های Flote به‌صورت P2P و بدون کارمزد هستند و تمام حساب‌های کاربری به کیف پول ارز دیجیتال Flote وصل می‌شوند.
کاربران بر اساس میزان مشارکت روزانه خود توکن‌های FLOTE را دریافت می‌کنند. این پروتکل مجموع پاداش روزانه را بر ۲۴ تقسیم می‌کند تا به‌صورت ساعتی به تولیدکنندگان محتوا پرداخت شود. مقدار توکن‌های FLOTE از برنامه هاوینگ (Halving) بیت کوین پیروی می‌کند، به این معنی که تعداد توکن‌ها هر چهار سال یکبار نصف می‌شود.
SocialX
SocialX یک شبکه اجتماعی جامعه‌محور است که به کاربران امکان انتشار تصاویر و ویدئوها را می‌دهد. SocialX شباهت‌های زیادی به شبکه‌های اجتماعی سنتی مانند اینستاگرام دارد. با این حال، SocialX به‌عنوان یک پلتفرم غیر متمرکز از این لحاظ متمایز است که می‌توانید از طریق توکن‌های SOCX درآمدزایی داشته‌باشید.
شما با انتشار تصاویر و ویدئوهای خود در پلتفرم SocialX درآمد کسب می‌کنید. در کنار لایک کردن و کامنت گذاشتن، دنبال‌کنندگان می‌توانند آن‌ها را سوپرلایک (Superlike) کنند. وقتی سوپرلایک دریافت یا ارسال می‌کنید، از استخر پاداش پلتفرم توکن SOCX به شما پاداش داده‌می‌شود. علاوه بر این، می‌توانید با فروش بهترین محتوای خود به افراد علاقه‌مند درآمد کسب کنید.
نتیجه‌گیری
رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز پلتفرم‌هایی هستند که به‌جای سرورهای متمرکز، بر روی شبکه‌های غیر متمرکز عمل می‌کنند. این بدان معنا است که پلتفرم تحت مالکیت یا کنترل یک نهاد واحد نیست، بلکه توسط شبکه‌ای از کاربران مدیریت می‌شود. شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز از فناوری بلاکچین برای ذخیره‌سازی و تأیید داده‌های کاربر استفاده می‌کنند که شفافیت و امنیت بیشتری را به ارمغان می‌آورد.
این پلتفرم‌ها همچنین حفظ حریم خصوصی کاربر را در اولویت قرار می‌دهند و به این ترتیب، کاربر کنترل بیشتری روی داده‌های شخصی خود خواهد داشت. در کل، شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز نشان‌دهنده تغییر به‌سمت اکوسیستمی بازتر و غیر متمرکز است که در آن کاربران می‌توانند کنترل بیشتری روی تجربیات آنلاین خود داشته‌باشند و اشکال متنوع‌تر و مستقل‌تری از ارتباطات میسر می‌شود.
منبع: زوم ارز
